Thử nhìn xem ai là người giàu nhất, và nhì, trên thế giới. Ông cũng biết đôi khi người ta lại quá sức sợ hãi và hạ giá cổ phiếu trầm trọng. Ngày nay tất cả những thứ này chỉ còn là quá khứ không có chút hy vọng kinh tế nào.
Chúng ta chỉ quan tâm đến phần đang rớt rồi sẽ trồi lên - chúng ta không muốn phải trả giá trên trời cho những cổ phiếu chờ đợi bị rớt — chúng ta muốn trả một giá hời cho những cổ phiếu chờ đợi sẽ lên. Nếu đúng như vậy, và công ty làm ăn tốt về lâu dài, thì cổ phiếu của bạn cũng tăng theo. Nếu chúng ta không tìm được gi trong vòng tròn năng lực của mình, đừng cố gắng mở rộng vòng tròn.
Chỉ cần một ước tính sai là toàn bộ hệ thống vận hành sẽ tan vỡ. Tốt nhất bạn không nên làm nếu bạn biết điều đó là sai, bởi nếu bị bắt quả tang, cái giá phải trả có khi quá đắt so với khả năng của bạn. Năm 2003, ông mua số cổ phiếu của PetroChina trị giá khoảng 500 triệu đôla; đây là một công ty dầu khí có 90% cổ phần do chính phủ Trung Quốc nắm giữ, và như vậy có nghĩa là Chỉ có hai đứa chúng tôi chia nhau kiểm soát công ty, như cách nói đùa của Warren.
ông không thể nào tính toán mua một công ty mà có thể không bao giờ kiếm đuợc đồng lợi nhuận nào, hoặc là trả một số tiền cao gấp 40 lần doanh lợi cho một công ty có thể bị nhận chìm vào quên lãng trước đợt sóng công nghệ mới. Bạn kiếm tiền nhờ vào biết dược chuyện gì sẽ đến trong tương lai. Bạn cần phân biệt rõ giữa một công ty tốt và một công ty tồi, và bạn cần biết rõ cách xác định việc một công ty đang được định giá quá thấp hay quá cao.
Điều này đi ngược lại với chiến lược phân tán rủi ro, được biết đến theo lời khuyên không nên bỏ hết toàn bộ số trứng vào cùng một giỏ. Nhưng nếu trách nhiệm không phải thuộc về các tổng giám dốc, thì họ không thật sự là nhà lãnh đạo của chúng ta phải không? Nếu đó không phải là người lãnh đạo, vậy sao chúng ta không đi tìm một người lãnh đạo khác có thể điều hành công ty? Đây là công ty của chúng ta phải không? Chúng ta là những người chủ phải không? Warren chưa bao giờ quên rằng chính những cổ đông của Berkshire mới là người chủ của công ty ông đang điều hành. Mỗi ngành nghề chuyên môn rõ ràng đều là một âm mưu chống lại người bình thường ngoại đạo.
Bạn có thề phát triền trí óc theo thời gian. Đây là một điều không hay trong đầu tư. Sai lầm phổ biến này chi phối toàn bộ thị trường và được nuôi dưỡng bằng những nhà quản lý quỹ phải phục vụ công chúng chỉ nhìn ngắn hạn.
Chúng tôi chỉ cố gắng mua những công ty có cơ cấu kinh tế tiềm ẩn từ tốt đến tuyệt hảo, do những người trung thực và có năng lực quản lý, mua chúng với giá hợp lý. Warren biết rằng đôi khi nhà đầu tư tỏ ra hết sức hào hứng với một loại cổ phiếu và nâng giá nó quá cao. Warren tin rằng công sức quản lý và số vốn đầu tư tốt hơn nên được dành để mua một công ty có cơ cấu kinh tế tốt và được bán với giá hợp lý, thay vì đổ vào cho một công ty yếu kém đang trông đợi một nụ hôn thần kỳ, ngay cả khi nó được bán với giá rất hời.
Nhưng nó không có nhiều ý nghĩa đối với những ai hiểu rõ công việc mình làm. Trong một thế giới mà ai cũng muốn có tỉ lệ sinh lợi 100%, người ta phạm rất nhiều sai lầm khi nhìn vào cơ cấu kinh tế trong dài hạn, vì vậy việc mua cổ phiếu của những công ty có tỉ lệ sinh lợi ở mức 20% trở nên dễ dàng. Ba mươi năm sau con số 10 triệu này đã tăng lên thành 1,5 tỉ.
Warren học được rằng các công ty vĩ đại đôi khi cũng phạm những sai lầm có thể sửa chữa được nhưng chúng vẫn làm giảm giá cổ phiếu của họ trong ngắn hạn. Cách duy nhất để rời chỗ ngồi trong một thị trường tài chính nóng bỏng là phải tìm ra người khác sẵn sàng ngồi vào chỗ của mình, một điều không dễ tí nào. Nếu bạn để bản thân mất kỷ luật trong những chuyện nhỏ, bạn có thể cũng sẽ mất kỷ luật ở những chuyện lớn.
Bây giờ thử nghĩ đến việc bạn chỉ có một bộ óc và một cơ thể. Chỉ cần họ ngừng chi số tiền này vào các thiết kế mới hay dây chuyền sản xuất mới, họ sẽ bị qua mặt ngay lập tức bởi các đối thủ. Bạn có thể chăm sóc chúng và làm cho chúng vững mạnh bằng cách học tập đầy đủ để có thể tối ưu hóa tiềm lực kiếm tiền cực lớn của bạn, hoặc bạn có thể phí phạm tài sản và vứt đi mọi tiềm năng bạn có Chọn lựa cách nào là tùy thuộc ở bạn.