Xét tâm lý nhân loại, tôi thấy đ àn bà bỉ ổi hơn đ àn ông ở điểm tồi tệ đó. Hẳn luật nầy có ý nghĩa gì người ta mới nói: xa mặt cách lòng. Vào những chiều thu cô độc họ lấy ra đọc như người đọc kinh nhựt tụng.
Khi bạn phải chia tay với một người bạn yêu, bạn hay bị cám dỗ về điều răn thứ sáu của chân giáo. Được chỉ giáo, trông nom thì đáng khen lắm. Họ thương cha mẹ lắm nhưng trong gia đình, mẹ nói gì nghịch ý họ là họ cãi.
Đi từ những nguyên tắc luân lý nói trên, người ta sang qua lãnh vực khoa học: tôi muốn nói về sự sinh sản. Tình tự nhiên có, nó mạnh như vũ bảo. vonden Steinnen khuyên nên lấy những thí dụ về thảo mộc để cắt nghĩa về người.
Rồi luật chia ly nữa. Người lớn nhát gan có thể vì quá tự ái bởi kiêu căng. Tôi lại mừng cho bạn vì khi yêu bạn được người yêu trả lại bằng mối tình đầu nồng thắm.
Trụy lạc không phải là thuốc trị cô độ, vì cái vui xác thịt không ăn thua gì chứng bịnh tâm thần là cô độc. Biết bao nam thanh ngày nay nếu không là nạn nhân của nền giáo dục như vậy thì cũng sống vô ý thức trong các lầm lạc vấn đề nam nữ. Không phải họ khinh rẽ việc suy luận dong tự bản chất đ àn bà, họ ít thích nó, ít dùng nó, phán đoán về sự vật, về công việc hoặc về người nào, họ thường dùng trực giác.
Khi phải đứng lên hỏi điều gì họ nghe xung quanh có một thứ thinh lặng bao bọc họ cách khủng khiếp. Lòng lạc quan nầy làm cho họ thấy mình nổi bật lên một phần nào trong gia đình, trong xã hội mà họ giao thiệp. Các đường gân thớ thịt trào tràn nhựa sống xô đẩy họ yêu đời, tin tưởng ở sức khỏe, tài đức tương lai của mình.
Cứ chung mà nói bạn trai nào cũng muốn bạn bạn lòng mình có đầy đủ đứctính khả ái. Vì mang trong mình nguồn sinh lực dồi dào, nhất là bộ óc đang bồng bột phát triển được yểm trợ bởi lòng tham vô bờ bến về tương lai, bạn trai hay xây những chương trình, những chức vị trong lầu đài mộng bằng cách tôn thờ nhiều lý tưởng gởi trong những tiếng lớn của thời đại. Lương tâm là trí năng đặc biệt tạo hóa phú thác cho con người để con người tự nhiên phân biệt thiện ác, phải quấy, nên hư.
Sức khỏe hay nói đúng hơn sinh mệnh của con tùy sức khỏe và sinh mệnh của mẹ. Bạn gái hay nhờ những lời rầy, mắng của người lớn để buồn sầu lâu, chớ bạn trai, nhất là còn thiếu nhi dễtính lắm. Họ đứng khoanh tay nhìn bè bạn chơi.
Tôi không biết cường độ tình yêu trong bạn gái và bạn trai ai cao hơn, song tôi tin tưởng như hai lần hai là bốn bạn trai ghen không thua bạn gái. Nhưng thường nhất là cho tâm hồn họ nhẹ nhõm. Nhưng phần đông bạn trai gọi được là chịu đựng hơn bạn gái trong những môn học đòi nhiều suy nghĩ.
Vả lại lố bịch quá có lợi gì. Duy có điều khi chưa trấn tĩnh được tâm hồn, bạn trai có thể thả hồn theo những mơ mộng kiểu René, của Chateaubriand mà làm cho con người nội tâm yếu đuối. Bạn gái ưa giao tiếp kẻ thoa vuốt tình cảm mình đã đành mà chính bạn trai hay lấy sự khô khan của lý trí để xử thế vẫn muốn kẻ khác xử với mình bằng tình cảm êm đềm.