Họ đem bao nhiêu kỷ niệm êm đềm của thời ái ân cũ để gieo vào đó nọc rắn ghen tương hầu bôi lọ bến cũ của thuyền lòng họ. họ phải thấy sự hưng thạnh của gia đình họ. Ta có thể nói đ àn ông phản bội hay hối hận và nếu được giúp đỡ khôn ngoan sẽ phục thiện.
Đời cần nhờ những nhà truyền giáo, những chiến sĩ xã hội. Người tình cũ, thưa bạn, sẽ là một mối lo đáng sợ cho bạn. Thí dụ tôi dẫn ra đây nói lêntính vô tư cao cả của bạn trai.
Joséphine, thần tượng ái tình của Nã Phá Luân, tổ chức những cuộc tình duyên vụn trộm với Charles. Con trai nhút nhác vì tại còn gàn mà gàn nói đúng hơn là chưa thích nghi được với người, sự việc hoàn cảnh. Đó là chưa nói những tiếng vĩ đại nào công bình, bác ái, lao công, tư bản, vô sản.
Bây giờ họ gạt cha mẹ để hoang học phí thì sau nầy làm công chức họ thụt két chánh phủ, ăn cướp đồng bào. Người bạn trai muốn gì? Tỏ tình yêu ư? Không phải. Đến lúc nghe bạn trai ăn to nói lớn thì đổi ý và chịu thua bạn trai.
Họ có một thính quan riêng để nghe trong nhạc, trong lời phô diển theo luật hòa âm, trong thi phú những tiếng nói riêng của con tim. Tôi không binh vực bạn trai đâu và binh vực chi. Trong cuốn Tâm lý bạn gái tôi đã viết khá nhiều về vấn đề nầy nên ở đây tôi chỉ bàn những gì liên hệ đến tâm lý bạn trai và đến sự giáo luyện tình cảm của họ.
Cứ chung mà nói, bạn trai có trí rộng xét, ý chí cường dũng, có tình cảm dồi dào nhưng ít bộc bạch. Nếu không có ái tình xen vô thì cứ chung bạn trai ăn mặc đơn sơ, nói lên tâmtính đơn sơ của họ. Cung lòng êm ấm của mẹ là cái tổ dịu hiền chứa con, con biết không.
Cũng theo cách ấy sự sống con người được gieo rắc trên trái đất. Trong trường, họ hồ nghi năng lực của thầy giáo. Tôi biết vậy nên, thưa em, nào có dám mở rộng cửa yêu đương sợ lạc vào đó những nhơ bợn làm bẩn đi gót chân người mà Tạo hóa bắt tôi trao xương đổi thịt, sợ không xứng đáng nơi mà tôi sẽ tiếp tay Tạo hóa gởi dòng máu của tôi, đưa ra đời một con người mà trong đó hình ảnh tôi và em.
Thời đại ta có nhiều bạn trai phụ nhược lắm. Đến học đường, giữa cảnh náo nhiệt của đám đông, họ có cảm tưởng mình lạc vào rừng thẳm chim ca suối đ àn. Thanh niên không trong sạch thì thanh niên làm sao chắc khỏi khả ố.
Đến đây thấy con người bạn trai có những thể cách xử thế đặc biệt hơn bạn gái, mà điểm nổi bật nhất là phức tạp và phức tạp. Đọc sách Tây Đông, người ta hễ nói tới ghen, thì nghĩ đến Hermione trong Andromaque, Hoạn Thư trong truyện Kiều. Có khi không lo chuẩn bị về tài đức nhưng họ khao khát làm một tài tử dương cầm, một phi công lưới gió ngàn, một diễn giả phun châu nhả ngọc, một thi sĩ thoa dịu lòng đời, một nhạt sĩ gieo trong cuộc sống niềm yêu đương, một limh mục chinh phục linh hồn thế giới, một trạng sư, quan tòa bảo vệ công lý, một nhà văn làm kiếp con tằm, một tướng sĩ tiếng dậy ngàn cây nội cỏ.
Tâm hồn tự trọng trào tràn nhựa xuân đó là miếng đất phong phú để nhà giáo dục khai thác những đức vị tha, hy sinh, phục vụ nhân quân xã hội. Bởi đầu óc siêu thoát họ thấy cách chung cuộc đời là ảo mộng, giả dối, không có cái gì đáng tha thiết. Nhưng rồi theo thời gian tuổi khôn lớn lên.