Hãy nhớ, muốn trở thành một độc giả khôn ngoan, bạn không thể bạ sách nào, bài nào cũng đọc. Vì vấn đề cần phải giải quyết mang tính thực tiễn nên một độc giả thông minh phải tìm ra được ẩn ý của tác giả khi đọc các cuốn sách về nguyên tắc thực hành. Nó sẽ luôn nâng bạn lên tầm cao mới ngay cả khi bạn đã trở nên khôn ngoan và hiểu biết hơn.
Hơn nữa, hình thức đọc này không tuân theo quy tắc nào. Để nắm được cấu trúc một câu chuyện, bạn phải biết câu chuyện bắt đầu từ đâu, điều gì xảy ra sau đó và kết thúc ở đâu. Tiếp theo, chúng ta sẽ bàn về sách tự truyện sách viết về những cuộc đời chưa hoàn chỉnh.
Nếu có, độc giả sẽ ít nhiều hành động theo cách mà sách đã nêu. Bạn không thể nhảy cóc khi đọc các tác phẩm của Kant và Aristotle vì tư duy nối tiếp liên tục. Quy tắc trên cũng được áp dụng với các bài tóm tắt và trình bày cốt truyện.
Cuốn Nguồn gốc các loài của Darwin được coi như một ví dụ điển hình về tính chỉnh thể của một tác phẩm lý thuyết trong lĩnh vực khoa học. Ví dụ này chỉ ra sự khác biệt quan trọng giữa các loại sách thực hành. Rõ ràng đây là vấn đề về tâm lý và nó có tác động đến hiệu quả của việc đọc một cuốn sách thực hành.
Các tác phẩm của ông trước tiên nêu lên vấn đề chính, đi sâu vào vấn đề một cách kỹ lưỡng và nghiêm túc, sau đó mới bàn đến các vấn đề đặc biệt. Sau khi đọc xong cuốn sách và ghi lại những chú dẫn của riêng bạn ở những trang cuối sách, hãy lật lại trang đầu và cố tóm lược cuốn sách thành một cấu trúc hợp nhất với một dàn ý cơ bản và theo trật tự các phần. Trên thực tế những từ đó có thể quan trọng hoặc có thể không đối với chính tác giả.
Hai cách giải quyết này mặc dù không đơn giản nhưng đều khả thi. Xét trên phương diện này, đây là kiểu đọc chủ động nhất. Nếu nhà khoa học miêu tả một thí nghiệm sống động và rõ ràng thì bạn sẽ không gặp khó khăn gì.
Nếu bạn chưa trả lời hai câu hỏi sau, chưa có ý kiến gì về tính đúng đắn của cuốn sách (một phần hay toàn bộ) và ý nghĩa của nó, thì bạn chưa thể hoàn thành trọn vẹn cấp độ đọc phân tích. Bên cạnh đó, một vở kịch còn khác một cuốn tiểu thuyết ở chỗ vở kịch được thể hiện toàn bộ bằng hành động và lời thoại (trừ một số ngoại lệ sẽ được nói đến ở phần sau). Những chuyên gia dùng sách để thư giãn không cần phải đợi đêm xuống mới ngủ được.
Đồng thời nó phải có thêm phần dàn ý chính là mục lục. Khi bạn đã hiểu bài thơ trong tính thống nhất của nó, dù sự hiểu này chưa rõ ràng, bạn vẫn có thể đặt ra những câu hỏi về bài thơ đó. Họ cho rằng, niềm tin vào bổn phận như một quan niệm đạo đức có giá trị là điều phi thực tế.
Những đoạn đối thoại của họ cứ đều đều, buồn tẻ và hầu như không thể đọc được. Bạn phải tìm trong tất cả các đoạn của một chương mới thấy được những câu cần thiết để phát biểu thành một lập luận. Điểm khác ở chỗ từ điển thường khiến người đọc có cảm giác vừa đọc vừa chơi.
Trong cuốn Nguồn gốc các loài, Darwin tóm tắt toàn bộ lập luận của ông ở chương cuối với tiêu đề Tóm tắt và kết luận. Tuy nhiên, khi đọc những cuốn sách hay mà độc giả không hiểu được thì đó là lỗi của họ. Nội dung và bố cục phải nêu được tính chỉnh thể của một cuốn sách