Có lẽ những kỷ niệm về «những gì đã qua» thường không mang tính xây dựng. Đây là một dạng tự khinh mình khác mà kết quả chẳng đi đến đâu cả. Vậy thì chúng tôi có quan hệ với nhau nhưng chúng tôi có phải có cùng một ông bố hay không thì khó biết.
Có mối liên hệ giữa hai thuộc tính duy nhất tồn tại ở con người tạo nên cái nghịch lý đau lòng: Hoàn toàn có thể hạnh phúc khi đứng trước cái chết của chính mình. Giờ đây, sau mười ba năm, vẫn không có lời nào tả xiết nỗi đau đã giày vò tôi kể từ cái ngày kinh khủng đó. Nếu không hành động, chúng ta làm sao có thể mong đợi trở nên khéo léo từ lúc khởi đầu.
hỏi tôi: «Tôi có thể làm gì để đảm bảo rằng con tôi phát triển theo chiều hướng tốt?». Nếu chúng ta cố gắng để có vẻ mặt của một người đang nghiêm chỉnh trong công việc để đưa ra những quyết định trong gia đình chúng ta, chúng ta chắc chắn sẽ vấp phải sự kháng cự và phản đối. Đây chính là lúc các bạn nên tham vấn các bác sĩ tâm lý để không đầu hàng số phận, sự tuyệt vọng và tìm ra một sự tự thuyết phục bản thân là chưa phải đã mất hết tất cả.
Dường như ông biết tất cả những điều mà tôi và bạn cảm nhận và hy vọng, điều gì là chân thực và điều gì có thể đạt được. Chúng có xu hướng tồn tại như những nét tính cách mà chỉ có thời gian và sự duy lý mới có thể nhận thức ra được. Tôi đã từng run lên khi phải nhắc tới lòng tin vào một vũ trụ có trật tự và một vị Chúa Trời công bằng.
Chẳng hạn như tôi thấy cảm giác bất lực và nó cứ giữ nguyên như vậy thì khó mà làm việc với người đó. Tôi ở trên trực thăng nhiều lần, vài lần bị bắn, nhận một ngôi sao đồng vì đã kéo một vài chiến binh Việt Cộng ra khỏi nơi nguy hiểm. Trước hết, nó gây ra sự hủy hoại có ảnh hưởng xấu đối với con cái.
Điều gì là cái mà những con người bất hạnh đó kiếm tìm ngoài hôn nhân? Nói cho cùng thì ai chẳng muốn được mổ bởi một bác sĩ phẫu thuật đầy thư giãn hay bay trên một chiếc máy bay có những thợ máy vui tính trong khi công việc của họ «đủ tốt»? Nếu chúng ta có vượt trội ở bất cứ điều gì, thì đó là bởi vì chúng ta đã sẵn sàng để đổ mồ hôi trên từng chi tiết (theo hướng của Chúa trời hay Quỉ dữ thì phụ thuộc vào sự định hướng của bạn). Điểm rõ nét mà tôi quan sát nhiều năm nay là trẻ con có thể được nuôi dưỡng «hoàn hảo» theo hàng loạt các chế độ cha mẹ chúng đặt ra từ sự cấm đoán đến cho phép.
Hệ thống giáo dục của chúng ta đưa chúng ta vào con đường của những cuộc hành trình theo các bước rõ ràng. Phải, có thể đó chính là những điều mà người bạn thật sự sẽ làm: Nói những điều hơi khó nghe mà chúng ta cần biết để trở nên mạnh mẽ hơn, tốt hơn, hào hiệp hơn, can đảm hơn, tử tế hơn. Chính đây là lúc chúng ta bộc lộ khả năng của mình để coi thường những giới hạn của cuộc sống.
Nhiều người không quen với việc tìm kiếm niềm vui vẻ đến nỗi mà họ mất hẳn khả năng ngạc nhiên trước bản chất của óc hài hước. Vài năm trước đây, tôi có tới dự đám tang một đồng nghiệp. Mặc dù có sự đa dạng trong các đối tượng, người ta thường tìm kiếm sự bảo đảm lại giá trị của mình.
Điều này thường nấp dưới dạng của sự thờ ơ, không thấy bản thân mình trong những chuẩn mực văn hoá chung là mục tiêu của những cuộc thăm viếng hay những cú điện thoại bắt buộc của các thành viên trong gia đình và trên hết, không muốn bị đối xử như thể họ chẳng còn gì hữu ích nữa với người khác. Những tin buồn vốn thú vị hơn những tin vui và vì thế ngày ngày chúng ta bị ngập trong những bi kịch, những hỗn độn và sa đọa đến mức tin rằng con người có khả năng bị nhấn chìm trong đó. Nhiều người trong chúng ta sợ liều lĩnh và thích sự rõ ràng, sự việc có thể dự đoán được và sự lặp đi lặp lại.
Cuối cùng, chúng tôi sẽ mời những giáo viên thỉnh giảng vốn là những người phải trải qua những kinh nghiệm ly hôn cay đắng cũng như những ai có hôn nhân thành công lâu dài. Tôi tìm ra nơi cô này ở và gọi điện cho cô vì nghĩ rằng mình vốn là con một thì nay cuối cùng đã tìm được một người chị cùng cha khác mẹ. Sự rút lui này có thể nhìn thấy rõ trong những trường hợp trầm cảm nghiêm trọng.