Một điều cũng cần làm rõ để tránh nhầm lẫn là chiếc mũ đỏ nên áp dụng trong những tình huống như thế nào? Tôi muốn nói tới những xúc cảm được phát sinh từ những sự việc cụ thể. Một chức năng vô cùng quan trọng của chiếc mũ đen tư duy là chức năng đánh giá rủi ro.
Tôi muốn một cái nhìn chính xác theo quan điểm mũ vàng. Khả năng trực giác là một bộ phận của tư duy. Lối tư duy chiếc mũ xanh là một lối tư duy của những nỗ lực trọng tâm và cẩn trọng hướng đến sự thay đổi.
Tuy nhiên, không phải bất kỳ một cảm nhận trực giác nào cũng hoàn toàn chính xác. Họ chưa thể quyết định xem họ có nên hay không nên mua một ngôi nhà rộng ở ngoại ô. Các máy tính hoạt động theo các chương trình được lập trình sẵn, những chương trình này sẽ hướng dẫn chúng ta xem từng bước chúng ta phải làm gì.
Do vậy, chúng ta cần một lối tư duy mới, đó là: chỉ nêu ra những sự kiện, không kèm theo nhận định. Có những khi sự việc xảy ra không có gì mới mẻ so với những điều chúng ta đã biết, theo y như mẫu cũ. Nếu những mách bảo trực giác giúp chúng ta hành động đúng trong nhiều việc, chúng ta sẽ có khuynh hướng lắng nghe và hành động theo những mách bảo này.
…Việc thi trượt kỳ thi vừa rồi là điều thật tốt với cô ấy. Bây giờ tôi muốn anh sử dụng chiếc mũ vàng và nói cho tôi biết anh thấy được điều gì? Tiếp cận lối tư duy sáng tạo, những quan điểm trước đây thường nói về việc trì hoãn, tạm hoãn hoặc cản trở sự xét đoán.
Nhưng cũng giống như rất nhiều thứ tuyệt vời khác, nó có thể bị sử dụng quá nhiều và bị lạm dụng. Khi chúng ta nhìn thấy con thiên nga đen đầu tiên, kết luận "tất cả thiên nga đều màu trắng" đã trở thành một kết luận sai, trừ khi bạn chọn một cách khác để gọi con thiên nga đen đó. Liệu chúng ta có thể định hình lại nó sao cho chi phí giảm đi?
Chiếc mũ xanh tư duy bao gồm cả sự sáng tạo đột phá và sự sáng tạo cẩn trọng. Với những lý do vừa nêu, chúng ta không nên chụp cho mỗi người những chiếc mũ nhất định. Hãy coi rằng tất cả mọi người đều trở thành cảnh sát.
Lối tư duy chiếc mũ đen không phải là một lối tư duy cân bằng. Chiếc mũ xanh da trời là chiếc mũ có thể chen ngang như là một chiếc mũ giúp nhắc nhở luật chơi của những chiếc mũ khác khi cuộc thảo luận đang tiếp diễn. Cũng có thể xảy ra việc do tăng thời hạn phạt tù mà một tội phạm khi bắt bào tù với tội trạng không nguy hiểm thì sau khi thi hành án lại trở thành một tên tội phạm hung hãn do ảnh hưởng ở chung lâu với các bạn tù.
… Tôi nghĩ rằng chúng ta cần dừng lại và sử dụng chiếc mũ xanh da trời. Sau đó, chiếc mũ vàng tư duy có thể giới hạn dần tính khả thi của viễn cảnh bằng cách xem xét tất cả những khả năng có thể xảy ra. Hãy nghĩ tới những cành non và lộc mới.
Và đó chính là vai trò của chiếc mũ trắng. Việc thay đổi tư duy làm cho cảm xúc thay đổi không phải là một trật tự thay đổi logic mà là một phần của nhận thức. Khi các bạn tham gia khoá tập huấn về phương thức tư duy sáu chiếc mũ, chúng tôi có những chuyên gia chỉ dẫn bạn trong từng tình huống cụ thể được nêu ra trong khoá học, đó cũng là một cơ hội tốt để bạn bộc lộ khả năng kết hợp những chiếc mũ tư duy này.