Vài bữa chải rẽ một mé. Nhiều hiệu trưởng trung học cho tôi biết nữ sinh siêng học lắm mà lấy tỉ lệ sao rớt nhiều hơn nam sinh. Nhưng chúng tôi xin bạn đừng hiểu lạc quan là ngây thơ hay nói đúng hơn là khờ dại coi trái tim thanh niên nào cũng thật và tưởng lòng nào cũng yêu mình như mình yêu họ.
Ưa lý luận, nói đúng hơn là ưa lý sự nhưng bạn trai không thích thiên hạ lý phục mình lắm đâu. Họ bắt đầu phán đoán, trí tuệ họ soi cho họ thấy một hai góc cạnh chân lý, họ đặt nghi vấn, họ bắt bẻ, họ lý luận, đúng hơn là lý sự. Cha mẹ khi thấy con trai của mình lố 12, 13 tuổi mà có những hiện tượng nầy thì cứ đơn sơ nói thẳng cho chúng ăn mặc kín đáo đừng e ngại để con mình lắm lúc bối rối đâm ra có những tâm tình không hay như tôi trình bày dưới đây.
Có khi sau những giờ bàn tâm sự mà trong đó chia động từ yêu nhau không biết bao lần, họ từ giã nhau bằng nhữõng nụ hôn âu yếm. Còn văn thể thì họ coi là đồ xa lạ. Trúng thì tốt, trật thì sửa lại.
Những tổ chức giáo dục có ý đào luyện cấp chỉ huy nên đề phòng giao việc lớn cho họ. Brizeux muốn vậy nhưng lại làm thi sĩ. Cứ quan sát cách đối xử của cha, trong nhà đối với mẹ thì biết.
Các môn chơi như đánh cờ, đánh bài ăn chơi, đừng cho họ ghiền. Họ có những nét tâm lý đặc biệt. Ước gì các linh mục chuyên lo các trách vụ tìm hiểu, hướng dẫn những tâm hồn bạn trai khi họ cần chia xẻ tâm sự.
Tập trung trong tâm hồn các nhân đức. Nhưng giáo sư nào có tài đức, giàu uy tín, hùng biện thích vô lớp đông nam sinh hơn lớp đông nữ sinh. Họ thả diều: cứ thả diều coi cặp trai gái đang ngồi tâm sự ở trên bờ đ ê như những gốc dừa ở gần đó.
tính nổi bực nhất là giả dối, muốn hại người mà ra bộ thương hại người. Con cái nên nhớ ơn mẹ mà đừng quên cha. Tâm lý họ giống Zampano đối với cô Gelsomina trong phim La Strada.
Trong giới của họ, những người có tuổi khá cao được cái hay là già giặn, kết quả của bao nhiêu lần bị đời bạc đãi, thử thách. Họ muốn đảm đương hơn là được đảm đương. Cũng có thứ tâm giao khác căn cứ vào sự lạm dụng lòng tốt của nhau, đeo mặt nạ tình yêu mà đục gân nhau để sống.
Đọc tới đến đây, bạn đã biết bạn trai là vật thụ tạo kỳ biệt. Vài câu hỏi trúng tâm lý, đập ngay chỗ yếu của họ, họ sẽ tiết lộ hết những thầm kín của đời mình. Họ sẽ đến đó những giờ phút đời họ nặng như chì, những khi cảm thấy cô lẻ trên đường đời và lúc hình như mọi thế nhân đều muốn bỏ rơi họ.
Còn bạn trai lúc 17, 18 tuổi mà thích ăn dữ, ưa hút thuốc, một phần tại những hạch nước miếng phát triển rất nhanh chóng. Họ còn sống nhiều bằng bản năng, hễ gặp trở ngại thì tức động, thay đổi. Những lời khuyên về kỹ thuật nên để ý đến trình độ sức khỏe nhất là những kẻ thiếu ăn, mất ngủ và bịnh tim.