Giáo sư bắt buộc cạo sát họ vẫn thuộc rành được. Mendousse: Bạn trai dậy thì có lẽ ít hợp lý hơn con nít từ 10 đến 13 tuổi, nhưng chắc chắn họ vô cùng lý sự. Vì thứ thú vị đó mà nhiều bạn trai để hồn lỡ bước trong những giấc mơ đầy bóng gã, chiêm bao lẫn bóng nàng rất tai hại mà tôi sẽ bàn rộng ở một mục sau.
Đàn lòng của họ có những âm thanh mới. Họ không như một số bạn gái đi hờn mát, giận chuyện chân tóc kẻ tơ. Những kẻ ấy có thể môi mép, ngọt như đường nhưng đụng chuyện chết ai nấy chịu.
Nhà giáo dục liệu thấy thuyết dụ nhiều mà không thành công nên cầu nguyện Thượng đế sẽ giúp họ lái mũi tên đời họ đi đúng thánh ý của người. Muốn thấy thiên địa đổi đời thì coi cái bếp của họ. Trong cuốn Psychologie des Foules, Gustave Le Bon nói con người lúc ở một mình cẩn thận tư tưởng, lời nói, hành vi, sống độc lập, nhưng khi hợp quần lại bị ảnh hưởng bởi tính chất quần chúng: tư tưởng, ăn nói hành động thay đổi kỳ lạ.
Ta không có quyền dại, bị gạt để chừng hối hận đời đã lên meo. Tại sao đi xe máy không đèn mà phạt. Người xưa vậy, người nay cũng không khác.
Giê Su là gương ý chí số một trên trần gian. Song cuộc sinh hoạt của họ lúc bấy giờ là cuộc sinh hoạt được chi phối bởi bản năng nhiều hơn là tâm hồn. Bạn thấy trên sách báo, diễn đàn trong radiô người ta đề cao trí năng phụ nữ, cho là không thua phái mạnh.
Nó cọng lực với thinh lặng, phụ họa với buồn chán tấn công tâm hồn ta như một thứ rắn độc rút rỉa nội tâm ta. Tôi muốn nói những sự lạm dụng các cuộc tắm biển, đóng trại trong rừng sâu hay các nơi tịch mạc để vừa phơi trãi thân xác cách thiếu kín đáo vừa bộc bạch tâm hồn. Tất cả những tâm tình lo âu trên làm cho tâm hồn bạn trai tuổi dậy thì đã xao xuyến lại xao xuyến hơn.
Tránh điều ác là đại đảm chớ không phải bạc nhược như nhiều người lầm tưởng. Lý tưởng là mộng nhưng phải đi đến thực tế. Nhưng lắm lúc tỏ ra rất léo lắt: tôi muốn nói họ hay để ý.
Cũng theo cách ấy sự sống con người được gieo rắc trên trái đất. Một cách không đáng trách, họ thường mang những tật xấu do hoàn cảnh tạo nên. Chateaubriand nói con cọp xé mồi rồi ngủ, con người sát nhân rồi thức.
Nhưng bạn đừng quên bạn trai ưa đơn giản nên ghét cái gì xung quanh có tính cách chi tiết nhỏ nhặt, phiền toái, rắc rối là những điều mà bạn gái tự nhiên hay gây ra. Chớ nên có một quan niệm tu trì sai lầm thì nguy hiểm. Nhưng vào buổi dậy thì chúng được đầy đủ phát triển.
Những tham vọng ở ngày mai thì bạn trai nào cũng có nhưng vì chưa đủ kinh nghiệm, chưa được chuẩn bị chu đáo về trí thức, nghề nghiệp còn thiếu các phương tiện mà trong đó tiền bạc đóng vai chánh nên bạn trai thấy cuộc tiến thân không vững chắc. Một ngòi bút nọ viết về họ: Có người hơi khác Thúc Sinh ở chỗ chưa bước vào hôn nhân .