Cấp độ đọc thứ ba chúng tôi gọi là đọc phân tích. Tuy nhiên, khi diễn giải các quy tắc đọc phân tích, chúng ta dường như bỏ qua lưu ý này. Chúng liên quan chặt chẽ với nhau và tạo thành một nhóm quy tắc có cùng mục đích.
Ngược lại, bạn phải đọc chủ động, tức là phải thực hiện tất cả các bước đọc phân tích mà chúng tôi đã nêu. Đó là nó không chứa đựng các lý luận (trừ phi đó là những lý luận ngày nay được mọi người cho là đúng hoặc ít nhất là có giá trị lịch sử) và không có thơ phú hay các tác phẩm văn học viễn tưởng mặc dù nó có thể chứa các dữ kiện về thơ phú và các thi sĩ. Trong một cuốn sách, mỗi nhận định là một lời tuyên bố, biểu thị ý kiến của tác giả về một vấn đề nhất định.
Đối với những lĩnh vực kiến thức đã có sẵn hệ thống từ chuyên môn, việc tìm các từ quan trọng trong một cuốn sách về đề tài đó tương đối đơn giản. Tuy nhiên, do tính chất đặc biệt của lịch sử nên những câu hỏi đó sẽ hơi khác và câu trả lời cũng có thể không hoàn toàn giống với sách mô tả. Mục 4 Mối quan hệ giữa chính quyền các bang và chính quyền liên bang.
Sự ngu dốt thứ nhất là của những người mù chữ, nên không thể đọc được. Dĩ nhiên, không phải tất cả các tác phẩm khoa học kinh điển đều sử dụng hay cần phải sử dụng toán học. Những thói quen này vừa gây lãnh phí thời gian, vừa làm giảm tốc độ đọc.
Chúng tôi đã xác định sáu lĩnh vực được một số tác giả cho là có sự tiến bộ xuất hiện. Vì thế, không phải cứ nơi nào có lực lượng vũ trang tốt cũng có luật pháp tốt. Hơn nữa, một thi phẩm càng giàu hàm ý càng được coi là tuyệt tác.
Đây là một cách đọc chủ động. Tiểu thuyết, kịch, thơ không theo trình tự các thuật ngữ, nhận định và lý luận. Đến đây, chúng tôi đã hoàn thành phần bàn luận về cấp độ đọc thứ hai - đọc kiểm soát.
Tuy nhiên, sẽ có lợi hơn nếu bạn đọc các tác phẩm của các triết gia khác - những người đã bàn về các vấn đề của tác giả mà bạn đang đọc. Descartes không hoàn toàn thất bại. Nhưng chúng tôi có thể đưa ra gợi ý chung.
Những người khác cho rằng cuộc chiến bắt đầu sớm hơn thế, thậm chí là từ năm, mười, hay hai mươi năm trước năm 1861. Thứ nhất, chúng ta không đủ trình độ để đọc các loại sách khó hiểu nói trên. Những câu hỏi đầu tiên thường là về sự tồn tại hoặc tính chất của một hiện tượng hoặc ý tưởng mà chúng ta đang nghiên cứu.
Đa số chỉ cần hiểu sơ qua cấu trúc của sách. Chúng là tuyên ngôn nêu lên tri thức hoặc ý kiến. Kỹ năng trong giai đoạn thứ ba (giai đoạn cuối) phụ thuộc vào phép tu từ.
Và những nhận định sai lầm sẽ dẫn tới các kết luận không chính xác. Bạn không thể xác định được các từ khoá trong một đoạn nếu không hiểu nội dung của cả đoạn. Trong khi đó, một tác phẩm mô tả thường hướng tới sự minh bạch, rõ ràng.